De meeste mensen weten niet dat wiet en hop een gemeenschappelijke voorouder hebben en deel uitmaken van dezelfde plantenfamilie. Maar als je er goed over nadenkt, dan wordt het snel duidelijk – want waarom houden de mensen zo van de smaak van bier en wiet. In dit artikel kijken we naar plantkunde en taxonomie om de gemeenschappelijke voorouders van humulus en wiet te ontdekken.
De ontdekking dat wiet en hop in feite verwant zijn, kwam als een soort openbaring. Wat is het toch met de Cannabaceae plantenfamilie dat mensen doet springen van vreugde en hun portemonnee doet leeglopen? En waar precies in de voorouderlijke lijn zijn hop en wiet met elkaar verbonden?
Plots lijkt het zo logisch dat deze planten verwant zijn. De geur en smaak van een goede kwaliteit joint zijn onvergelijkbaar, behalve met de geur en smaak van een lekker biertje. De woorden die we gebruiken om het aroma van een biertje te beschrijven, doen griezelig veel denken aan de termen die we gebruiken om wiet te beschrijven, vind je ook niet? Toch overlappen de zintuiglijke ervaringen van deze twee roesmiddelen elkaar op de een of andere manier, en botanici denken nu te weten hoe dat komt.
Hop en wiet en alles ertussenin – wat eigenlijk niet zo veel is. Deze twee planten staan dichter bij elkaar dan je denkt. Laten we eens kijken naar het verband tussen deze twee geliefde planten.
Het zit allemaal in de terpenen
Dus we waren niet verkeerd over de geur en smaak. Aards, citrusachtig, skunky – ik zou het nu over zowel bier als wiet kunnen hebben, en je zou het niet weten. Net zoals jij de smaak van een joint beschrijft aan je vriend, gebruikt er ergens iemand, precies dezelfde taal om de smaak van zijn bier te beschrijven. Daar is een verklaring voor: terpenen.
Misschien weet je wel of niet dat terpenen een categorie chemische stoffen zijn die door specifieke plantencellen worden gesynthetiseerd en verantwoordelijk zijn voor de smaak en het aroma van verschillende planten. Citroenen, bijvoorbeeld, ontlenen hun karakteristieke geur aan een verbinding genaamd limoneen, die overigens ook in wiet aanwezig is. Onderzoekers van de University of British Columbia hebben bijna 30 verschillende terpenen in het cannabisgenoom geïdentificeerd, waaronder pineen, myrceen en linalool.
Terpenen zijn een element dat hop en wiet met elkaar verbindt. In hop kun je ook aroma’s en smaken tegenkomen van pineen (dennengeur) en myrceen (fruitig aroma). Met bijna 150 hopvariëteiten en ontelbare wietsoorten zullen er ongetwijfeld enkele overlappende eigenschappen zijn. Er zijn bepaalde hopsoorten waarvan de geur zelfs iemand die de ogen dicht heeft voor de gek kan houden, zoals Summit en Eureka, die beide bijzonder doordringende, bedompte aroma’s hebben.
Interessant is dat de bittere smaak die bieren krijgen nadat ze met hop zijn geïnfuseerd, niet te danken is aan terpenen, maar aan terpenoïden. Terpenoïden zijn verbindingen die zijn afgeleid van terpenen, maar op zichzelf geen terpenen zijn. Een voorbeeld is humuleen, afgeleid van alfa-humuleen.
De volgende keer dat je een bar binnenloopt en een biertje krijgt dat bijzonder hoppig smaakt, zul je weten welke terpenoïde daarvoor verantwoordelijk is.
Gerelateerd artikel
De relatie tussen hop en wiet vanuit taxonomisch oogpunt
Het is waarschijnlijk best om van de taxonomie weg te blijven, tenzij je volledig nuchter bent en er geen probleem mee hebt om grote verwarrende woorden te gebruiken. Hoe dan ook, gelukkig doen toegewijde mensen al het harde werk voor ons. Dus hier is hun verhaal.
Voordat hop en wiet door taxonomen werden ingedeeld als planten van de Cannabaceae-familie, werden ze ondergebracht in de Urticales-familie. Maar toen moleculair biologen de DNA expressie van veel van deze planten begonnen te onderzoeken, ontdekten zij dat er bijna geen overeenkomsten waren binnen de Urticales familie. Er was zelfs geen sprake van overeenkomsten of enige vorm van orde.
In 2002 besloten enkele hardwerkende moleculaire biologen in het VK en de VS dat het tijd was om komaf te maken met deze verwarring door eerdere biologen was gecreëerd. Natuurlijk deden zij hun eigen ingewikkelde moleculair-biologische onderzoek, waarvan wij het meeste waarschijnlijk niet zouden begrijpen. Maar zij bevestigden dat hop en wiet wel degelijk verwant zijn. Ze behoren natuurlijk tot de familie van de Cannabaceae.
Het verband houdt daar niet op. In feite behoort deze kleine Cannabaceae familie tot een nog grotere groep planten, die gemakshalve ook Cannabaceae wordt genoemd (misschien waren ze te lui om nieuwe taxonomische namen te verzinnen). Dit betekent dat de gemeenschappelijke voorouder van hop en wiet ook de voorouder is van vele andere planten.
Dit alles leidt tot het feit dat er meer planten zijn waarvan we misschien helemaal weg van zullen zijn net zoals bij wiet en hop. Maar er is waarschijnlijk geen tijd om de hele genetische geschiedenis van deze twee planten in een enkel artikel te behandelen. Dat laten we over aan de academici.
Gerelateerd artikel
Het huwelijk van de twee: marihuanabier
Voor degenen die het zich afvragen: ja, marihuanabier bestaat echt. Er zijn veel thuisbrouwers (vooral in de VS) die experimenteren met de prachtige vereniging van deze twee planten. Het lijkt wel of ze voor elkaar bestemd zijn.
Er zijn echter verschillende manieren om dit aan te pakken: Er kan ‘rauwe’ wiet in bier worden geïnfuseerd, wat niet veel meer zou doen dan de smaak te verhogen. Als de wiet echter gedecarboxyleerd wordt, dan zal het resulterende bier THC bevatten.
Hier in Nederland wordt bijvoorbeeld wietbier verkocht in supermarkten. Dit is echter de niet gedecarteerde soort: Het bevat geen THC. In de VS zien we bieren met een hoog THC-gehalte, maar zonder alcohol. Voorlopig is het dus het een of het ander.
Stel je eens voor hoe het zou voelen om een echt wietbier te consumeren. Het zou alle moeite wegnemen van het rollen van een joint en het roken ervan. Maar het zou ook kunnen leiden tot een van die nachten die je over het toilet gebogen moet doorbrengen als het een beetje uit de hand loopt. We hebben allemaal wel eens zo’n nacht gehad met wiet en bier. Als het op een verantwoorde manier wordt geconsumeerd, dan zou dit letterlijk een revolutie kunnen veroorzaken in de manier waarop we beide consumeren.
Hoe dan ook, misschien was het gewoon de bedoeling dat deze twee planten samen zouden zijn, alsof het in de sterren geschreven stond. De vereniging van de twee is logisch, gezien het feit dat hun grootouders dezelfde planten zijn. Het verklaart ook de liefdesrelatie van de mensheid met deze twee planten!
