Wiet is een gateway drug – dit statement is ouderwets en het tegendeel ervan is bewezen. In dit artikel leggen we uit waar de mythe dat wiet de weg opent naar het gebruiken van hard drugs vandaan komt. We onderzoeken ook het wetenschappelijk bewijs dat er geen causaal verband bestaat tussen deze twee dingen. Lees verder als je klaar bent voor het ontkrachten van de oudste wietmythe!
Misschien is het wel een wietmythe die altijd zal blijven bestaan dat wiet een gateway drug is. Hoewel deze hypothese door de publieke opinie ondersteund wordt, komt er steeds meer bewijs tegen deze mythe. Er zijn onderzoeken die deze theorie ook ondersteunen, maar hoe meer onderzoek er gedaan wordt naar wiet, hoe duidelijker het wordt dat het grootste deel van de mensen het waarschijnlijk bij het verkeerde eind heeft.
Modern onderzoek toont aan dat je niet zomaar kunt stellen dat mensen die wiet gebruiken in de toekomst sterkere drugs zullen gaan gebruiken. Hoewel er misschien een correlatie bestaat tussen de twee, is dit verband niet perse causaal. Vandaag ontkrachten we deze mythe door te laten zien waar dit gerucht ontstaan kan zijn en door het tegenbewijs te leveren.
Wat is de gateway theorie?
De gateway theorie stelt in principe dat wietgebruik de deur opent voor mensen om later sterkere drugs te gaan gebruiken. Het is gebaseerd op het principe dat er een bepaald causaal mechanisme in de hersenen bestaat waarin wiet de gebruiker biologisch gevoelig maakt waardoor hij of zij eerder het risico zal nemen om in de toekomst sterkere drugs te gaan gebruiken.
De term “gateway theorie” werd voor het eerst gebruikt tijdens antidrugscampagnes in de jaren ’80, toen de antidrugspropaganda op zijn hoogtepunt was. Dit is mogelijk de respons op eerdere onderzoeken die uitgevoerd werden op ratten. Uit deze onderzoeken bleek dat wanneer ratten in het begin van hun leven wiet gebruikten, ze uit zichzelf nicotine, morfine en heroïne tot zich namen.
De resultaten van deze onderzoeken zorgde ervoor dat wetenschappers geloofden dat het menselijke beloningsysteem anatomisch op dezelfde manier beïnvloed werd, waarmee het een langdurend effect teweegbrengt waardoor het iemands toekomstige keuzes verandert.
In 2014, werd door Dr Jodi Gilman gepubliceerd dat een klein beetje wietgebruik al genoeg is om “blootstellingsafhankelijke veranderingen van de neurale matrix van innerlijke beloningsystemen” te veroorzaken, met name als het gaat om een jonge gebruiker. Dit is een voorbeeld van het onderzoek dat nog steeds de gateway theorie ondersteunt dat sommige wetenschappers presenteren.
Er verschijnt echter steeds meer literatuur die stelt dat er meer factoren zijn die een rol spelen in het gebruik van harddrugs. En, hoe meer discretionaire macht we inbrengen als we het onderzoek lezen, des te meer gaten we vinden in de onderzoeken. Andere wetenschappers hebben kritiek geuit op Gilman’s study, door aan te tonen dat resultaten gemanipuleerd kunnen worden om een bepaald punt te bewijzen.
Overige oorzaken van harddruggebruik
Het grootste punt van kritiek op vroegere onderzoeken (en zelfs ook op meer recente) is dat ze de andere betrokken factoren buiten beschouwing laten, zoals sociale en economische omstandigheden. Veel van deze andere onderzoeken geven niet eens aan of de deelnemers tabak en alcohol gebruiken (maar hier komen we later op terug). Er zijn veel andere factoren als het gaat om harddruggebruik.
De meest duidelijke factor is de sociale omgeving waar de deelnemer vandaan komt. Er is veel bewijs voor een verband tussen harddruggebruik en armoede waarin gesuggereerd wordt dat armoede op zichzelf kan leiden tot het gebruiken van harddrugs. Dit ligt op een lijn met de associatietheorie waarin de mensen met wie iemand omgaat een voorbode kan zijn voor toekomstig drugsgebruik.
Tot slot zijn er nog een aantal psychische stoornissen waardoor iemand statistisch gezien meer kans heeft om harddrugs te gaan gebruiken, zoals bipolaire stoornissen. In principe toont al dit onderzoek aan dat omgevingsfactoren zwaarder wegen dan biologische factoren.
Nu kunnen we zien hoe er een correlatie kan bestaan tussen het gebruik van wiet en het gaan gebruiken van harddrugs. Wiet kan een rol spelen in de eerder genoemde sociale- en omgevingsfactoren die hier mee te maken hebben. Maar om nu te zeggen dat wiet een oorzaak is van harddruggebruik is net zo ongegrond als wanneer je zou zeggen dat regen de reden is voor meer auto-ongelukken.
In plaats daarvan… Alcohol en tabak zijn gateway drugs
Er zijn pas observaties gedaan die het tegengestelde van de gateway theorie hebben bewezen. Wiet wordt mogelijk in verband gebracht met het genezen van drugsverslavingen bij mensen met opioïde verslaving. Dit betekent dat het juist kan werken om mensen van de hard drugs af te krijgen.
Nu komen we terug op alcohol en tabak. Gedurende lange tijd heeft wiet het stempel ‘gateway drug’ gekregen, terwijl het statistisch gezien vaker gebeurt dat iemand eerst zal experimenteren met tabak en alcohol voor dat hij of zij wiet gaat gebruiken. Dit betekent dat we de gateway theorie net zo goed toe kunnen schrijven aan tabak of alcohol, maar de media heeft dit nooit gedurfd.
Er is geen hard bewijs dat wiet een gateway drug is. Het is een theorie en terminologie die opkwam net na Nixon’s Oorlog Over het Drugsregime. Het is waarschijnlijk ontstaan om mensen af te schrikken van wietgebruik. Het wordt tijd dat we dit nader gaan onderzoeken, nu we de mogelijkheid hiertoe hebben.
Het is onterecht om wiet een gateway drug te noemen terwijl het werkt als effectief medicijn voor vele verantwoordelijke recreatieve en medische gebruikers. Er spelen veel meer factoren een rol en je kunt wel stellen dat wiet geen gateway drug is. Hopelijk hoeft deze mythe nooit meer ontkracht te worden!
Maak het in hemelsnaam legaal!
Eindelijk vindt er een gigantische legalisatiebeweging plaats die de mythe dat wiet een gateway drug is totaal ontkracht. In bepaalde delen van de wereld kun je wiet in een winkel kopen. In deze winkels word je niet gestimuleerd om sterkere drugs te nemen en ze zijn er ook niet te koop. Het is echt niet zo dat de winkel een voorraadje cocaïne heeft liggen voor het geval hun klanten daar zin in krijgen.
Dus waar het om gaat is dat een verantwoordelijke wietgebruiker nooit zal aanzetten tot gebruik van sterkere drugs en dit wordt vooral duidelijk wanneer we even een moment nemen om de wereldwijde wietgemeenschap en hun boodschap eens goed te bekijken.